Çocuklarda Sosyalleşme

Çocuklarda Sosyalleşme

İnsan sosyal bir varlıktır ve doğduğumuz andan itibaren sosyalleşme ihtiyacı başlar. İlk bebeklik döneminde çocuğunuzun ihtiyaçlarına karşılık verebilmek oldukça önemlidir. Bunun için onun jest ve mimiklerini anlamlandırmaya çalışmak iyi olacaktır.

Çocuklar büyürken hiç şüphesiz ki en önemli sosyalleşme aracı oyundur. Aslında ilk sosyalleşme deneyimleri oyun yoluyla mümkün olur. Bu bakımdan çocuğunuz akranlarına ilgi duymaya başladığı andan itibaren oyun gruplarına yönlendirmek gerekir. Anaokulu öncesi gidilen oyun grupları çocukları hem özgüven hem de sosyalleşme açısından destekler. Taklit etme, gözlemleme, takip etme gibi beceriler farklı ortamlara girdikçe gelişecektir.

Çocuklar büyürken en çok ihtiyaç duydukları noktalardan biri ise akran etkileşimdir. Arkadaş kavramını oluşturmak ve beraber yapabilecekleri etkinliklere teşvik etmek anaokulu döneminden önce ve devamında çok önemlidir. Özellikle ilk zamanlarda o etkinlikler içerisinde çocuğunuzun kendisini ifade etmesi için fırsat tanımaya çalışmak ve zaman zaman yönlendirmek gerekebilir.

Şunu da unutmamak gerekir ki çocuklar ebeveynlerini rol model alarak sosyal ve davranış kalıplarını şekillendirirler. Özür dileme, teşekkür etme, paylaşma gibi becerileri sizden gözlemleyerek öğrenirler. Henüz hazır değillerse zorlamamak ve akışa bırakmak iyi olacaktır.

Çocuklarınızın yaşı büyüdükçe anaokulu ile beraberinde çeşitli hobiler, spor ve sanatsal faaliyetler de sosyalleşme becerilerini geliştirmek adına önemlidir. Bu ortamlar çocukların bir gruba uyum sağlamasını, uyum sağlamasını ve geliştirmeye başladığı davranışları pekiştirmesine yardımcı olacaktır. Bu faaliyetleri seçerken baskıdan kaçınmak ve çocuğunuzun ilgi alanı doğrultusunda karar vermek gerekir.

Çocuklar büyüdükçe zaman zaman onları zorlayan ve uyumlu davranmaları gereken bazı durumlar olabilir. Özellikle okula başladığı günden itibaren bunlarla karşı karşıya gelmesi kaçınılmaz olacaktır. Söz alma, yönergelere uyma, dinleme, konuşma başlatma, stresle başka çıkma, başkalarının duygularını anlama gibi durumlar için rol model olmak ve açıklayıcı olmak gerekebilir. Ancak bu noktada da zorlayıcı olmamak ve adım adım ilerlemek daha rahatlatıcı olacaktır.

Özellikle çocuklar yeni grupların içine dahil olduklarında korku ve kaygılar açığa çıkabilir. Öyle zamanlarda çocuğunuzun duygularını kabul etmek ve onu anladığınızı ifade etmek çok değerlidir. Sonrasında bununla nasıl başa çıkabileceği ile ilgili konuşup, çocuğunuzun da fikir üretmesi için destekleyebilirsiniz. Çekimser oldu durumlarda teşvik edebilirsiniz ama zorlayıcı olmaktan kaçının. Ne olursa olsun çocuğunuzun kendisini tanımasına, keşfetmesine ve olduğu gibi kabul etmesine yardımcın olmaya çalışın.

Çocuğunuzun sosyal ortamlarda gerek okul içinde gerek ise okul dışında karşılaştığı problemleri kendisinin çözmesi için fırsat tanımak önemlidir. Zorlayıcı deneyimlerden de geçse duygusal olarak yanında olun, dinleyin ve yaşadığı sorunlara çözüm bulması için teşvik edin. Arkadaş ilişkilerinde sınır koyması gereken durumları onunla konuşun. İstemediği bir durum varsa kendisini ifade edebileceğini ve bunun önemli olduğundan bahsedebilirsiniz. Çocuklarınızın hangi arkadaşlıklarının yürüdüğünü ve hangilerinin yürümediğini anlamlandırmaları için fırsat verin. Bunu kendilerinin fark etmesi ve karar vermesi sosyal ilişkiler açısından mühim olacaktır.

Tüm bunların yanı sıra ebeveynlerin sosyal davranışları, kendi arkadaşları ile olan diyaloglarını ve ilişkilerini görmek çocuklarınızın sosyal gelişimi açısından da oldukça önemlidir. Öğrendiği davranışları ilk önce aile ve ev içerisinde uygulamak bu davranışların yerleşmesini hızlandıracaktır.

Bu konu hakkında nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız veya bu konuda desteğe ihtiyaç duyuyorsanız çocuk ve ailelere yönelik psikoterapi hizmetlerimiz hakkında detaylı bilgiye bağlantıdan ulaşabilir, merkezimizden randevu almak için buradan bizlere erişebilirsiniz.

Uzman Klinik Psikolog Miray Akbala