Çocuklarımız büyürken dil gelişimlerini destekleyebileceğiniz birçok şey yapabilirsiniz. Bunların çoğu ev içerisinde kolaylıkla uygulayabileceğiniz ve çocuğunuzun bütün bakım verenleri tarafından yapabileceğiniz öneriler olacaktır.
İlk olarak sohbet etmek, etrafınızda olup bitenle ilgili çocuğunuzla konuşmak onun dil gelişimini hiç şüphesiz ki destekleyecektir. Bu sohbetlere anne karnındayken başlayabilirsiniz.
Çocuğunuz konuşmaya başladığında ise onun adına cümleleri tamamlamak, konuşurken sözünü kesmemek ve gösterdiğinde hemen anlamamak oldukça önemlidir. O süreç ebeveynler ve tüm bakım verenler için sabırlı olması gereken bir zamandır. Çocuğunuzu aceleye getirmeden, ona kendi hızında destek olmak gerekir.
Çocuğunuzla oyun oynarken onun neler düşündüğünü, yaptığını ya da duygularını ona ifade edebilirsiniz. Bu davranış, dil gelişimini desteklemenin yanı sıra duygusal farkındalığını da arttıracaktır.
Kendini ifade edemediği zamanlarda işaretle ya da yüz ifadesi ile göstermeye çalıştıklarını ona kelimelerle ifade etmeye çalışın. Örneğin “Oyuncağını istiyorsun.” ya da “Susamış olabilirsin.”
Aynı şekilde kendi ifadesiyle söylediği kelimeleri cümleler şeklinde ona geri söyleyebilirsiniz. Örneğin; “Geldi.” derse “Anne işten eve geldi.” diyebilirsiniz.
Nerede sorularını kullanmak çocuğunuzun dil gelişimini destekleyecektir. “Ağzın nerede, köpek nasıl ses çıkarıyor, mavi renk nerede” gibi sorular ve taklitlere bol bol yer vermeye çalışın.
Ekranın 2 yaştan önce gösterilmemesi ve sohbetin yerine hiçbir zaman geçmemesi de bir diğer önemli noktadır. Sıklıkla konuşan resimli kitaplar ve sesli hikayelerden yararlanabilirsiniz.
Çocuğunuzla konuşurken özellikle 2 yaş ve öncesinde daha çok kısa ve basit ifadelerle kelime haznesini geliştirmeye çalışmak iyi olacaktır. Uzun ve karışık ifadeler bu işi zorlaştırabilir.
Çocuğunuzla konuşurken her zaman göz teması kurmaya ve beden dilinizi de kurduğunuz cümleler ile uyumlu tutmaya çalışın.
Çocuğunuzla konuşurken kendi konuşmanızı her zaman çocuklaştırmamaya çalışın. Tabii ki didaktik bir tarz değil ancak ikisi arasında bir denge sağlamaya çalışmak daha iyi olacaktır. Bir süre sonra “pisi pisi” demek yerine “kedi” demek onun dil gelişimi için önemlidir.
Kuklaları ve oyuncakları konuşturmak hem çocuğunuzun oyun çeşitliliğini hem de dil gelişimini destekleyecektir.
Onunla konuşurken söylediklerinizi aynı zamanda eyleme dökmek iyi olacaktır. Örneğin; dolabı açıyorum derken dolabı açtığınızı çocuğunuza göstermek becerinin pekişmesine yardımcı olacaktır.
Tüm bu önerilerimin en püf noktası tekrar etmektir. Tekrar, çocukların yeni öğrendikleri becerileri kavraması için olmazsa olmazdır. Onların konu ile ilgili ustalaşmasını ve beraberinde kendilerine güvenmelerini sağlar.
Bütün bu süreçte her çocuğun hızının ve zamanın farklı olduğunu unutmadan, bunları bir ders ya da ödev gibi değil de hayatınıza yedirerek çocuğunuza dil gelişimi konusunda rahatlıkla destek olabilirsiniz.
Bu konu hakkında nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız veya bu konuda desteğe ihtiyaç duyuyorsanız çocuk ve ailelere yönelik psikoterapi hizmetlerimiz hakkında detaylı bilgiye bağlantıdan ulaşabilir, merkezimizden randevu almak için buradan bizlere erişebilirsiniz.
Uzman Klinik Psikolog Miray Akbala