Ergenlikte Depresyon ve Baş Etme Yöntemleri

Ergenlik döneminde birey hem bedensel hem ruhsal hem de sosyal alanda değişime ve dönüşüme uğrar. Genç; yetişkinlikteki hedeflerine doğru yol almadan önce, çocukluğunu bırakmak zorunda kalmakta ama hemen yetişkin de olamamaktadır. Ergen yeni kimliğini oluşturma sürecinde karmaşaya düşebilir. Başkalarının gözünde kendisi ile kendi gözündeki kendisi arasındaki bağdaşmazlık onda bir kimlik krizine veya karmaşasına sebep olabilir.

Gencin toplum içinde ve toplumun benimsenen bir üyesi olarak varolma uğraşı, çocuklukta verilen yakın çevrede kendisi olarak kabul edilme savaşımının uzantısı olarak görülebilir. Bu nedenle çocuklukta yaşanmış çatışmaların, tekrar ele alınması ve çözümlenmeye çalışılması doğal bir durumdur. Yeniden alevlenen ve çocukluğa gore daha şiddetli yaşanan eski çatışmaların yanı sıra ruhsal yapının, bedensel değişikliklere ayak uydurması ve yeni ortaya çıkan çatışmalarla baş etmesi gerekmektedir. Ergen depresyonu da ruhsal yapının bu çatışmalarla baş edemediği durumlarda ortaya çıkabilir.

Sosyal destek eksikliği, ebeveyn-çocuk ilişkisinde yaşanan sorunlar, olumsuz yaşam olayları (travmatik deneyimler, doğal afetler, pandemi vb) gibi durumlar depresyona yol açabilir. Sözü edilen travmatik süreçler her ergende depresyon nedeni olmayabilir. Herhangi bir yaşantının depresyona yol açması için kişinin biyolojik ve ruhsal yatkınlığı olması gerekir. Neden-sonuç ilişkisi ile açıklanamayan ve çok yönlü ele alınması gereken bir olgu olan depresyon, başka bir soruna eşlik edebilir ya da başka bir sorunun parçası olabilir.

Ergenlik dönemi depresyonu; gerek yetişkin depresyonunun başlangıcı olma potansiyeli taşıması gerekse ergenin kendine zarar verme girişimiyle yakından ilgili olması nedeniyle, özellikle izlenilmelidir. Ergenin ruhsal organizasyonu yetişkine ait öğeler yanında, çocuğa ait öğeler de taşır. Bu özelliğe, ergende çok sık rastlanılan ve neredeyse bu döneme damgasını vuran dürtüsellik ve eyleme geçme eğilimi de eklenince ergen depresyonu yetişkin depresyonundan farklı bir görünüm kazanabilir. Ergenlerde önemle ve acilen ele alınması gereken bir durum olan depresyon başka sorunlarla karışabileceği ve ergenlik döneminin bir özelliği sanılabileceği için kolayca gözden kaçabilir.

Olumsuza odaklanma, karamsarlık, fiziksel ve zihinsel yorgunluk, günlük aktivitelerden uzaklaşma, uyku ve yeme bozuklukları, içe çekilme, dalgınlık, dikkati sürdürememe, davranış değişimleri, yalnızlaşma, boşluk hissi gibi durumlar depresyon belirtilerindendir. Bunlara ek olarak gençte kendini değersiz, yaşamı anlamsız hissetme, suçluluk, intihar ve ölüm düşüncesi olabilir. Ergenin her zamanki halinden farklı olarak depresyon belirtileri, belirli bir süre boyunca gözleniyorsa mutlaka bir uzmandan destek alınmalıdır.

Ailelere Öneriler

Çocuğunuza koşulsuz sevgi gösterin, onu olduğu haliyle kabul ettiğinizi ve değer verdiğinizi fark ettirin.
Ona her şartta zaman ayırın ve bu zamanda sadece onun süreçleriyle ilgilenin.
Depresyonun önemli bir konu olduğunu ve mutlaka tedavi edilmesi gerektiğini unutmayın.
Ergenin yardım çağrısını zamanında fark etmek hayati derecede önemlidir. Aksi durumda ergenin yaşadığı zorluklar görmezden gelinir, farkına varılmaz ise ergenin riskli davranışlarda bulunması kaçınılmaz olabilir.
Ergenin intihar veya kendine zarar verme ile ilgili söylemleri ve tutumları mutlaka dikkate alınmalıdır. Ruhsal destek için zaman kaybedilmemelidir.
Çocuğunuz yardım almayı reddediyorsa ebeveynleri olarak siz yardım alın. Sizin bilgilenmenizin ona da destek olacağını unutmayın.

Bu konu hakkında nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız veya uyguladığınız yöntemler işe yaramıyorsa ergenlerle psikoterapi hizmetlerimiz hakkında detaylı bilgiye bağlantıdan ulaşabilir, merkezimizden randevu almak için buradan bizlere

Kaynaklar:

BLACKBURN, Ivy M. Depresyon ve Başaçıkma yolları, Remzi Kitabevi, 2. Basım, 1996
Gauhar, Yasmeen Wajid Mauna. The Efficacy of EMDR in the Treatment of Depression Journal of EMDR Practice and Research Vol10 Issue 2, DOI: 10.1891/1933-3196.10.2.59
http://www.e-psikiyatri.com/
OLMUŞ, Gülser. Ergenlerin, Aile İçi Psikolojik Örüntülere Göre Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzlarının İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi,İstanbul, 2001
PARMAN, Talat. Ergenlik ya da Merhaba Hüzün. 2000
YALOM, Irvin D. Okul-Çağı Çocuklarının Terapisi, Prestij, 2007