çocuklarda öfke kontrolü
Çocuklarda öfke kontrolü merkezimize sıkça aldığımız başvuru konularından biri. Ailelere bu konu ile ilgili önerilerde bulunmadan önce duygularla ilgili kısa bir açıklama yaparak yazımıza başlayabiliriz: Öfke de mutluluk ya da üzüntü gibi doğal bir duygudur. Çocuk kendi ihtiyaçlarını ifade etmek için zaman zaman bu duyguya başvurabilir ancak saldırganlık dediğimiz duygudan farklı olarak bir davranıştır.
Çocuklar da biz yetişkinler gibi öfkelenebilir. Bu noktada önemli olan bunu kontrol edebiliyor olması ve doğru bir şekilde boşaltmayı yani dışa vurmayı öğreniyor olabilmesidir. İşte tam bu noktada onlara yardımcı olabilir ve onları yönlendirebiliriz. Bu yönlendirmenin en önemli kuralı ise çocuğunuzun kızabileceği ama ne olursa olsun kendisine, başkalarına veya çevresine zarar veremeyeceğidir. Çocuğunuz bu kuralı benimsedikten sonra onu yönlendirmemiz çok daha kolay olacaktır.
İlk adım olarak, çocuğun öfkesini kontrol edebilmesi için önce kendisinin öfkeli olduğunun farkında olması ve bunun nedenini biliyor olmasıdır. Bu farkındalığı kazanmasındaki en önemli nokta ise ebeveynlerin çocukları dinlemesidir.
Öfke Krizlerinin Sebepleri Nelerdir?
- Sorunlarla baş edebilme becerisinin henüz gelişmemiş olması
- Sürekli eleştirilmesi
- Huzursuz bir aile ortamına sahip olması
- Yeterli ilgi alamama
- Kıyaslanma
- İletişimle alakalı problem yaşıyor olması
- Enerjisini nasıl dışa çıkaracağını bilmemesi
- Henüz sosyal olgunluğunu tamamlayamamış olması
- Kaygılar
- Alay edilme
- Engellenmeye karşı toleransının gelişmemiş olması
- Sözel tehditlere maruz kalması
- Kendini kabul ettirme kaygısı
Öfkesini Kontrol Edebilmesine Yardımcı Olmak İçin Neler Yapılabilir?
- Duygularını ve yaşadıklarını yazıya dökebilmesi iyi gelebilir.
- Yazı yazmayı henüz bilmiyorsa bunu resme dökebilir.
- Yaşanan durumu onunla her zaman konuşun. Kendisini kızdıran problemin ne olduğunu, nasıl tepki verdiğini, bu tepkinin sonuçlarını ve bu problemi çözmek için daha iyi başka neler yapabilirdi? Bunları yaşanan olayın sonrasında anlatmasını isteyin.
- Öfkelenmesinin normal bir duygu olduğunu ancak önemli olan davranışın ve ifade biçiminin olduğunu bilmesini sağlayın.
- Bazen olayı komikleştirme işe yarayabilir. Öfkeli olduğu bir anda onun duygusunu kabul ettikten sonra çocuğunuzu güldürecek bir şey söyleyin ya da yapın. Bir bakmışsınız; öfke uçup gitmiş yerini kahkahalar almış.
Çocuğunuzdaki davranışsal problemleri çözmekte zorlanıyor ve önerilerimizi uygulamanıza rağmen yol alamadığınızı düşünüyorsanız merkezimizden randevu alabilir, çalışma şeklimizle ilgili detaylı bilgiye bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
Uzman Klinik Psikolog Miray Sanan
Çocuk ve Ergen Psikoloğu