“Psikolog” “Pedagog” ve “Psikiyatr” Nedir?
Merkezimize aldığımız başvuruların birçoğunda farkettiğimiz doğru bilinen yanlışlardan birini bu yazımızda ele alalım istedik.
“Pedagog” “psikolog”ve “psikiyatr” üçgeninde kişilerin anlam kargaşası yaşadıklarını ve bu sebeple yardım almaya çalışırlarken yanlış kişilere başvurup süreçlerini sekteye uğrattıklarına şahit olduk.
Çocuklarında psikolojik bir takım sorunlar yaşayan ebeveynler kimi zaman psikolog yerine pedagog arayışına girebilmektedirler. Oysa ki, pedagog dediğimiz kavram çocuğa psikolojik destek noktasında fayda sağlayacak mesleki tanımla birebir örtüşmemektedir.
Türk Dil Kurumu’na göre pedagog “eğitim bilimci”dir. Yani buradan yola çıkarak pedagoglar çocuk eğitebilirler, ailelere çocuk eğitimi hakkında rehberlik edebilirler; ancak çocuklarda görülen psikolojik sorunları tedavi edecek gerekli yeterliliğe sahip değildirler.
Bu bilgilerin yanı sıra Türkiye’deki pedagoji bölümü 1982’de yürürlüğe giren bir yasa ile kapatılmıştır ve bu bölüm eğitim bilimleri fakültesine çevrilmiştir. Dolayısıyla 33 yıldır Türkiye’de pedagog yetişmemektedir. Psikolojik rehberlik ve danışmanlık bölümü mezunu öğrenciler KPSS ile devlete “pedagog” olarak atanabilmekte ancak; bu kişilerin çocuk psikolojisi alanında çalışabilmeleri için bir takım eğitimler almaları gerekmektedir. Bunun dışında psikolojik rehberlik ve danışmanlık bölümü okuyarak çocuklardaki psikolojik problemlerin tedavisini yürütmeye çalışmak doğru bir yaklaşım değildir.
Bu kişilerin çocuk psikolojisi alanında çalışmaya dair istekleri varsa ya dışarıdan belli başlı eğitimleri almak ya da yüksek lisans ve doktora eğitimleri ile bu açıklıklarını kapatmalılardır.
Psikologlar ise fen-edebiyat fakültesi mezunlarıdır ve insan psikolojisi üzerine eğitim görürler. Gelişim dönemleri, çeşitli psikolojik/psikiyatrik rahatsızlıklar, tanı ve teşhis süreçleri, psikolojik testler gibi bir takım klinik konular aldıkları eğitimlerden bazılarıdır. Psikolojik tedaviler noktasında bir psikoloğun belli eğitimleri almış ve bir takım sertifikasyon süreçlerinden geçmiş olması gerekmektedir.
Psikiyatr ya da psikiyatristlerse tıp fakültesi mezunu ve ihtisasını psikiyatri üzerine yapmış klinik ağırlıklı çalışan ve tedavide sıklıkla ilaç kullanımı önerisinde bulunan kimselerdir. Günümüzde ilaç önerisi yerine psikoterapi kullanan psikiyatrların sayısında ciddi bir artış olsa da psikiyatrlar yaygın bir şekilde daha çok ilaç tedavilerine ağırlık vermektedirler. Gene bir psikiyatrın psikoterapi yapabilmesi için belli terapi eğitimlerini tamamlamış ve neticesinde sertifikalandırılmış olması gerekmektedir.
Çocuğum için hangi uzmanı seçmeliyim?
Çocuğunuza destek olmasını istediğiniz uzmanı ararken öncelikle çocuğunuzun yaşadığı sorunun kendisinin uzmanlık alanına girip girmediğini mutlaka öğrenin. Bu soruna dair uzmanınız hangi ölçme ve değerlendirme tekniklerini kullanmakta, hangi tür terapi teknikleri ile çalışmakta ve bu terapi tekniklerine dair hangi sertifikalara sahip olduğunu araştırın. Bu tip bilgileri ulaştığınız uzmanınızın internet sitesinden, bağlı olduğu derneklerden ve üye olduğu bir takım platformlardan edinebilirsiniz.
Unutmayın ki, çocuğunuz kendisine destek olacak kişinin yeterliliği ölçüsünde süreçten faydalanacak ve siz de buna bağlı seviyede verim alacaksınız.
Aysun EROL
Çocuk ve Ergen Psikoloğu